Big Issue
Kaapstad (Zuid Afrika)- Op de kruising tussen Buitengragt en de weg die naar Victoria en Albert Waterfront leidt, staat een vrouw nonchalant met een Big Issue in haar hand, de daklozenkrant die in Zuid Afrika een groot succes is. In een doek op haar rug draagt de vrouw een kind. De verkoop van de Big Issue is haar inkomstenbron. Een daklozenkrant waarvan een flink deel van de opbrengst rechtsreeks naar de verkoper gaat. Op de achtergrond het Sheraton Hotel, daar schuin tegenover in playboy-architectuur het Holiday Inn en een stukje verder de BMW- en Porsche-dealer. Het is een paar dagen na de verkiezingen waarbij het ANC opnieuw won. Zuid-Afrika heeft 10 jaar na de afschaffing van de apartheid nog steeds veel dakloze zwarten en gekleurden. Sommigen komen niet eens uit Zuid-Afrika. Vluchtelingen van buurlanden overspoelen het land en worden, ook door het zwarte deel van de bevolking niet altijd even gastvrij ontvangen. Velen eindigen op straat. Dit land heeft een zwarte leider, die er op een of andere manier maar niet in slaagt om het gekleurde deel van de bevolking in de welvaart te laten meedelen. Tijdens de apartheid was de verdeling van de welvaart niet zoveel anders dan nu. Nu wordt de scheiding veroorzaakt door de vrije markt. Rijke, goed onderhouden gebouwen staan naast arme, slecht onderhouden mensen. In gedachten vergelijk ik Kenia, waar ik woon, met deze plaats. IN Nairobi is iedereen arm. Van de ambtenaar tot de overheid en de minister en de buschauffeur. De gebouwen zien er verwaarloosd uit. Een deur hangt er los in z’n kozijn en de ambtenaar draagt bij ons een te groot oud pak met versleten schoenen. Hier in Zuid-Afrika zijn de contrasten sterker, liggen meer aan de oppervlakte. De hoek om, een vlotte bocht langs de keurige wegbelijning. Zuid-Afrika is arm, zegt de taxichaufeur. Maar de regering heeft het prima voor elkaar. Waar kom je vandaan? Ik kom uit Kenia. Oh, they have bad roads there. Hij heeft gelijk: de weg naar de Masai Mara is een kraterpad en de weg tussen Lake Naivasha en Nakuru is een hel van gescheurd asfalt. Hier zijn de wegen goed. Ze worden regelmatig onderhouden. ‘Yes, Zuid-Afrika heeft goede wegen’, zeg ik. Ze zijn hier zo goed, dat de overheid tijd heeft om lijnen op de weg goed bij te houden. Voor iedere mogelijke parkeerplaats staat een lijn op de weg. Langs de stoeprand loopt een gele lijn, en ieder vak op de weg is afgebakend, met witte lijnen . Hier parkeren en daar niet. In dit vak oversteken en daar niet. Een erfenis uit het tijdperk van de apartheid. De weg loopt langs nieuwe kantoorgebouwen. Voor de deur staan voornamelijk zwarte en gekleurde Afrikanen. Arm ontmoet rijk, glad en spiegelend, asfalt raakt marmer binnen een meter. Een dakloze in Kaapstad is beter af dan één in Nairobi denk ik: hier lig je tenminste op een glad, goed onderhouden trottoir. Ja, vroeger was het nog erger onderbreekt de chauffeur mijn gedachten. Dit is niets. Er waren vakken waar blanken konden parkeren en zwarten. Nee, het is een stuk minder nu. Deze regering is niet zo goed meer in lijnen als vroeger. Waar kom je vandaan? Je hebt geluk dat je Westers bent. Je hebt geluk dat je uit een vrij kand komt. Zuid-Afrika is nog lang niet vrij